Die Koepel Kunstesentrum

Ontmoetings -- opleiding -- konsertprojekte: Sulke aktiwiteite verbind opvoeding, vaardigheid, vreugde en die uitruil van ervaring tussen mense met eenderse doelstellings en behoeftes, en vorm kristalliseringspunte vir die kultuur. In die afgeleë stilte van Suidafrika se jongste Wereldnatuurerfenisgebied bied die Koepel Kunstesentrum op Deelfontein die moontlikheid om ver van die gejaagdheid van die stad op die wesentlike te kan konsentreer, en 'n verskeidenheid van aanbiedinge -- meestersklasse, koorweke, kamermusiekkursusse, joga- en singewingsuitvlugte, handwerkskursusse of dansbyeenkomste -- vir lewensverryking te ervaar.

In 'n verskeidenheid van geboue kan aan tot 46 persone verblyf en etes verskaf word. Verskeie werksruimtes is vir voorlesings of onderrig in groepe beskikbaar. In die laaste boufase word 'n eetsaal en akkommodasie vir die finale kapasiteit van 120 persone opgerig. Die ongerepte natuur, vele kilometers voetslaanpaaie, 'n bergfietsroete en 'n swembad bied ontspanningsmoontlikhede in die buitelug.

Deelfontein is in die kern van 'n afgeleë en grootliks ongerepte berggebied ongeveer 130 km suidwes van Johannesburg geleë. Hierdie gebied, die reste van 'n geweldige asteroïdimpak, is grootliks in privaatbesit. In 2005 is dit deur die inisiatief van 'n groep grondeienaars en die departemente van Omgewingssake van die twee provinsies deur UNESCO as Wereldnatuurerfenisgebied verklaar. Deur die goeie verkeersverbindings en die nabyheid aan amper een derde van Suid-Afrika se bevolking, word deur hierdie ligging 'n optimale ewewig tussen afsondering en bereikbaarheid gewaarborg.

Die ontwikkeling van 'n aanleg soos die Kunstesentrum in 'n natuurbewaringsgebied soos die Vredefort Koepel stel groot eise aan die ontwerp, maar bied ook interessante uitdagings. Die doelwit is om alle noodwendige ontwikkeling en versteurings op die plaas aan die volgende beginsels te toets:

  • Optiese versteuring te minimeer deur geboue so laag as moontlik te bou, fassades en dakke te beplant, en bome en grondwalle as sigskerms te gebruik, en so optimale versmelting met die omgewing te bereik. 
  • Ontwikkeling te beperk tot reeds versteurde grond en in die nabyheid van bestaande geboue te hou, om onversteurde dele van die plaas so te bewaar.
  • Die verbruik van natuurlike hulpbronne soos water en energie reeds in die ontwerpstadium te minimeer.
  • Die ontstaan van afval te minimeer en in geheel van die omgewing af te skerm.
  • Alternatiewe energiebronne te benut om die mikpunt van selfvoorsiening te bereik.

Dit is reeds met huidige tegnologie moontlik om huise met 'n positiewe omgewingsbalans te ontwerp. Vir die ontwikkeling op Deelfontein geld die ambisieuse doelwit om dit ook vir 'n aanleg soos die kunstesetrum te bereik, wat aan die behoeftes van groter groepe moet voldoen, sonder om algemeen aanvaarde norme en standaarde prys te gee. Daarmee sal bewys word dat nie net privaathuishoudings nie, maar ook aanlegte van hierdie grootte met 'n minimale verbruik van hulpbronne kan funksioneer. Die hoop is dat so 'n omgewingsvriendelike bouwyse die impak op die Koepel sal verminder en ook 'n voorbeeldfunksie kan vervul om die omgewingsverbruik in die algemeen te verminder.